ما همواره در زندگی با چالش‌هایی روبرو هستیم، امّا در واقع، واکنش ما در مقابله با آن چالش‌ها است که تعیین می‌کند چقدر سریع می‌توانیم از پس آن‌ها بربیاییم. به طور کلی، مردم در مواجهه با چالش‌ها دو نوع دیدگاه : [1] خوش بینانه یا [2] بدبینانه، دارند. اگرچه ممکن است هر فرد، تمایل ذاتی نسبت یک دیدگاه داشته باشد، امّا توانایی افراد در خوش بینی هنگام بروز چالش‌ها بر موفقیّت و چشم انداز کلی زندگی، تأثیر می‌گذارد.
خوش بینی چگونه بر خوشحالی اثر می‌گذارد :
اگرچه بیشتر مردم تمرکز خود را بر روی سلامت جسمی و ظاهری قرار می‌دهند ، امّا سلامت روان حتّی اگر مهمتر از آن نباشد، به اندازه‌ی سلامت جسم، بخش مهمی از سلامت انسان را تشکیل می‌دهد. سلامت روان به این دلیل اهمیّت دارد که تقریباً روی نحوه‌ی انجام همه کارهای زندگی اثر می‌گذارد. معیار حقیقی « تناسب روانی » این است که شما چقدر در مورد خود و زندگیتان خوش بین هستید.
برای اینکه از نظر ذهنی آماده شوید، باید بیاموزید که چگونه تفکّر خود را از طریق راه‌های کاملاً ویژه‌ای کنترل کنید تا فارغ از اینکه چه اتفاقی بیفتد، نسبت به خودتان و وضعیّتی که در آن قرار دارد ، احساس خوبی داشته باشید. بنابراین ، در ادامه چند نکته برای مثبت اندیشیدن، غلبه بر چالش‌ها و جذب موفقیّت در زندگی ارائه می‌شود :
پنح روش برای خوش‌بینی در هنگام مواجهه چالش‌ها:
1- واکنش‌ها و پاسخ‌های خود را کنترل کنید :
بین واکنش افراد خوش و افراد بدبین، چند تفاوت اساسی وجود دارد. اولین تفاوت این است که فرد خوش بین، عقب نشینی را موقتی تلقی می‌کند، در حالی که فرد بدبین آن را دائمی می‌داند.افراد خوش بین یک اتفاق ناخوشایند مانند سفارشی که لغو شده یا تماس فروشی که با شکست مواجه می‌شود، را به عنوان یک رویداد موقتی در نظر می‌گیرند که از نظر زمانی محدود بوده و هیچ تأثیری در آینده‌ی آن‌ها ندارد. در مقابل، افراد بدبین، وقایع منفی را دائمی و به عنوان بخشی از زندگی و سرنوشت می‌دانند.
بنابراین، هنگامی که احساس کردید در شرایط چالش برانگیزی قرار گرفتید، لحظه‌ای وقت صرف کرده و پیش از آنکه واکنشی نشان دهید، در مورد چالش تأمل کنید. سعی کنید به جای عقب‌نشینی‌هایی که کنترلی روی آن ندارید،گام بعدی را به سوی بهبود وضعیتتان تجسم کنید. اجازه ندهید که یک اتفاق منفی بر جنبه‌های دیگر زندگی و چالش‌هایی که با آن روبرو هستید اثر بگذارد.
2- رویدادها را به صورت مجزا ببینید :
تفاوت دیگر بین افراد خوش‌بین و افراد بدبین در این است که فرد خوش بین مشکلات را به عنوان یک واقعه‌ی منفرد در نظر می‌گیرد، در حالی که فرد بدبین آن را فراگیر می‌داند. این موضوع به معنی آن است که وقتی اوضاع برای فرد خوش‌بین بر وفق مراد نیست، او به این شرایط به عنوان یک حادثه‌ی مجزا نگاه کرده که تا حد زیادی با سایر جنبه‌های زندگی او ارتباطی ندارد.
بنابراین، برای مثبت اندیشیدن، سعی کنید به خود یادآوری کنید که فقط به دلیل اینکه در یک زمینه با شکست روبرو شدید (خواه پروژه‌ی کاری ناموفق باشد یا دست نیافتن به نقطه‌ی عطف هدفتان) به معنای منسوخ شدن کل برنامه و هدفتان نیست. شما ممکن است تنها به سادگی نیاز به اصلاح طرح خود داشته باشید. مکن است یک عقب نشینی در حال حاضر بزرگ به نظر برسد، امّا در واقعیّت، با چشم اندازی صحیح می‌توانید به سرعت بسیاری از عقب نشینی‌ها را جبران کنید. جداسازی حادثه به شما امکان می‌دهد عقب نشینی را جدی گرفته و سپس از آن عبور کنید.
3- عقب نشینی‌ها را به عنوان یک اتفاق موقت درنظر بگیرید :
به عنوان مثال، اگر چیزی که روی آن حساب می‌کردید به موفقیّت نرسید و شما آن به عنوان یک اتفاق ناخوشایند است تلقی کردید، مانند یک فرد خوش بین واکنش نشان داده و آن را اتفاقی بدانید که در طول زندگی و تجارت رخ می‌دهد. در مقابل، فرد بدبین ناامیدی‌ها را فراگیر می‌داند. یعنی از نظر او، شکست در یک موضوع، نشانه‌ی مشکل یا کمبودی است که در همه‌ی حوزه‌های زندگی فراگیر است. اگر در چنین شرایطی قرار گرفتید، لحظه‌ای به خود یاد آوری کنید که همواره قادر به ایجاد تغییر هستید و هیچ چیز نمی‌تواند مانعتان شود.
ذهنیّت نیمه‌ی پُر لیوان باعث می‌شود که افراد خوش بین باور داشته باشند اتفاق بهتری در راه است و به آن‌ها انگیزه‌ای برای ادامه‌ی کار می‌دهد. افراد بدبین به راحتی تسلیم شده و اجازه می‌دهند عقب نشینی در یک اتفاق، در سایر زمینه‌های زندگی آن‌ها تأثیر بگذارد. این نگرش می‌تواند تأثیر منفی در زندگی شما ایجاد کند، در حالی که خوش‌بینی در هر شرایطی، سبب حفظ انگیزه‌ی شما می‌شود.
4- شکست را شخصی نکنید :
در بعضی مواقع، مشاهده ی جنبه ی مثبت شکست می‌تواند بسیار دشوار باشد. فرد خوش بین، وقایع را بیرونی می‌داند، در حالی که افراد بدبین رویدادها را شخصی می‌دانند. وقتی اوضاع بر وفق مراد نیست، فرد خوش‌بین تمایل دارد که پس رفت و عقب نشینی را ناشی از عوامل خارجی بداند، که کنترل کمی روی آن‌ها دارد. فرد خوش بین سعی می‌کند شرایط را شخصی نکند. اگرچه شکست چیزی نیست که کسی بخواهد با آن کنار بیاید، امّا افراد خوش بین از آن به عنوان یک فرصت یادگیری استفاده می‌کند.
اگر فرد خوش بینی در ترافیک بماند، به جای عصبانی شدن یا ناراحتی، به سادگی اهمیّت این رویداد را با گفتن جمله‌ای مانند « اوه، خب حدس می‌زنم روز بدی داشته باشم » کم می‌کند. افراد خوش بین فکر نمی‌کنند در ترافیک گرفتار شدند زیرا شخصی با آن‌ها سوء نیت داشته است درمقابل، افرد بدبین تمایل دارند همه چیز را شخصی بدانند. اگر فرد بدبینی در ترافیک بماند، طوری واکنش نشان می‌دهد که گویی راننده‌ی دیگری عمداً قصد ناراحتی و نا امیدی او را داشته است.
داشتن دید وسیع، به شما این امکان را می‌دهد که با آرامش رفتار کنید و در هر شرایطی مانند فرد خوش بین در مثال ترافیک عمل کنید. در واقع، شما حتی می‌توانید فراتر رفته و هر موقعیّت منفی را به یک وضعیّت مثبت تبدیل کنید. هنگامی که در ترافیک هستند با اجازه دادن به فرد دیگری برای سبقت از شما، ممکن است به او کمک کرده باشید که به موقع به کار خود برسد.
به یاد داشته باشید که عقب نشینی‌های اجتناب ناپذیری که با آن‌ها روبرو هستید موقّت، خاص و بیرونی هستند. وضعیّت منفی را به عنوان یک رویداد منفرد مشاهده کنید که به رویدادهای احتمالی دیگر مرتبط نبوده و عمدتاً به دلیل عوامل خارجی ایجاد می‌شود که کنترل کمی روی آن‌ها دارید.
به سادگی از دیدن اتفّاقات به عنوان وقایعی دائمی، فراگیر، یا نشان از بی‌لیاقتی یا ناتوانی شخصی، خودداری کنید. تصمیم بگیرید مانند تمام افراد خوش بین، بدون توجّه به آنچه اتفاق می‌افتد، فکر کنید. اگرچه ممکن است قادر به کنترل وقایع نباشید، امّا می‌توانید نحوه‌ی واکنش به آن‌ها را کنترل کنید. هرچه زودتر این موضوع را بیاموزید در زندگی شادتر خواهید بود.
5- آرام و بی‌طرف باشید :
شخصی که واقعاً خوش بین است، وقتی گرفتار طوفان‌های اجتناب ناپذیر زندگی روزمره شود، می‌تواند هم بی‌طرف و هم غیر احساسی با موضوعات برخورد کند. آن شخص این توانایی را دارد که فارغ از آنچه در زندگی او اتفاق می‌افتد، خودش را به خوش‌بین و مثبت اندیش حفظ کند. این توانایی به افراد خوش‌بین اجازه می‌دهد با وجود شرایط بیرونی، ذهن خود را آرام، شفاف و کاملاً تحت کنترل داشته باشند. از آنجا که این افراد آرامش و آگاهی بیشتری دارند، توانایی تفسیر موثّرتری از وقایع خواهند داشت.
بنابراین، وقتی افراد خوش بین با چالش یا استرسی روبرو می‌شوند، برای غلبه بر آن بسیار مجهّزتر هستند. آن‌ها قادر به کنترل کامل خود هستند، فعّالانه عمل می‌کنند و اجازه نمی‌دهند عوامل خارجی، قضاوتشان را حت تأثریر قرار دهد. در مقابل، افراد بدبین ممکن است با چالش‌ها احساسی برخورد کنند که آن‌ها را به سمت عصبانیّت، ناراحتی و حواس پرتی سوق می‌دهد. این امر منجر می‌شود که با مشکلات ضعیف برخورد کنند، غیر منطقی فکر کنند و کارها را با اقدام واکنشی به جای اقدام پیشگیرانه، دشوارتر کنند.اگر احساس می‌کنید بیش از تحت فشار هستید یا خونتان در حال جوشیدن است، در این شرایط آرامش را تمرین کنید. اگرچه گفتن این موضوع آسان‌تر از انجام دادن آن است، امّا آرامش و تفکّر مثبت می‌تواند زندگی شما را تغییر دهد.
اکنون این پنج مرحله به عنوان راهنما در اختیار داریدو می‌توانید آن‌ها را در زندگی روزمره خود عملی کنید.
به یاد داشته باشید که عقب نشینی‌ها موقّتی و در اثر عوامل بیرونی هستند و معمولاً هر زمان که اوضاع مطابق میلتان نیست، در اثر وقایع مختلف خارجی ایجاد شده است. با خود بگویید : « آنچه درمان نمی‌شود را باید تحمّل کرد » و سپس دوباره به اهداف فکر کنید.
نویسنده : برایان تریسی
مترجم : دکترمحمدحسین اکبرزاده سعیدی
[1]optimist
[2]pessimistic
